سیر درفش و پرچم

آدمی از روزگاران بسیار دور و پیش از تاریخ از پیکر یا چهره ی جانوران نشانه هایی برای خود گزیده است. الفبای نخستین ریشه ای از پیکره واندام گیاهان وجانوران دارد. در کشور ما ایران، که تاریخی کهن و فرهنگی ژرف و جهانگرد دارد نیز از پیکره ی خورشید، ماه، اختران و نگاره ی دامها مانند: گوسفند، گراز و ددان همچون: شیر، پلنگ، گرگ و پرندگانی چون: شاهین، کبوتر و نیز برخی گیاهان  برای درفش و روی سکه ها بهره می بردند.

چرا انسانها به این نمادها دلبستگی داشته اند؟

دانش اجتماعی به ما می گوید که جامعه آغازین به گونه ی کلان با آن که ساده ترین گردهمایی است براستی یک جامعه خانوادگی، اقتصادی، سیاسی، دینی و فرهنگی است و نیز همکاری و هما هنگی مردمی که گرد هم آمدند بر پایه همگونی و نیاز یکسان است.

توتم: موجودی جاندار یا بی جان و بیشتر جانور یا گیاهی است که مردم گرد آمده در کلان، خود را بازمانده ی آن می پندارند و خویشتن را به نام آن می خوانند و آن را نماد خود می سازند و ستایش می کنند. توتم در آغاز رنگ عرفانی و دینی داشته و چه بسا پرستش می شده و نیز شناسه ی خویشاوندی، یگانگی و دربردارنده ی سرنوشت یکسان و فراگیر برای کلان به شمار می رفته است. رفته رفته با دگرگونی های ژرف وپیشرفت اندیشه و دانش انسان، به روی درفش ها آمده یا به گونه های دیگر در زندگی اجتماعی اثر گذارده است.

در کشور ایران همیشه درفش ها، رنگها و نشانهای مختلف وجود داشته و استثنایی نداشته است.

اغلب هنگامی که نام درفش به گوش می خورد بی درنگ درفش کاویانی به ذهن می رسد و نام آن شیرمردان ،کاوه دادخواه، مرد تازی نژاد، و خجسته فریدون شیر دل در خاطرها زنده می شود که پیام آور همدلی و همرنگی، بیزاری از ظلم و ستم، ستیز با دیوان و بیگانگان است. فریدون پس از چیرگی بر اهریمنی ها پیش بند چرمین کاوه را آراست وگوهر نشان کرد و با رنگهای سرخ و زرد و بنفش زینت بخشید و نامش را درفش کاویانی نهاد که نه به معنای درفش پادشاهی بلکه یک درفش ملی و مردمی در درازنای ایران است.

درفش دستان سام یاران، به دلیل ارادت زیاد به سیمرغ، درفشی سپید با پیکره سیمرغ / درفش رستم، بنفش رنگ با پیکره ی اژده ها و به چوب آن شیر زرین سر بوده است که این موارد درفشهایی چند از ایران باستان بود.

در مورد بیرق هخامنشیان، بیرق کورش عبارت بود از هیکل عقابی زرین با بالهای گشاده که به نیزه بلندی نصب کرده بودند. در روزگار اشکانیان، به علت دلبستگی فراوانی که به اسب داشتند درفش اسب نشان در آن روزگار کاربرد داشته است.

در دوران اسلام، به طور حتم توتم به کار نمی رفته و ارج و ارزش نداشته و انسان چیزی را هم سنگ و برابر با خدا به شمار نمی آورده و معمولا رنگها بوده است.

ولی قبل از اسلام در عربستان بیرقهایی وجود داشته و تازیان آن را به کار می بردند. برخی نیز نوشته اند که پیامبر دو بیرق داشته یکی سیاه به نام عقاب و دیگری سفید از چادر عایشه.

به روایتی پرچمی که حضرت محمد (ص) برای فتح مکه برافراشت را نیروی سبز خواندند شاید انگیزه آن چنین باشد که پرچم این لشکر به رنگ سبز بوده است.

بیرقها اکثرا تا قبل از انقلاب شیر و خورشید و شمشیر بوده است. خورشید به خاطر گرما و درخشش پرشکوهش، شمشیر به منظور دلیری و مردانگی و شیر نماد شجاعت و غرور و اقتدار است.

با انقلاب ایران، امام (ره) نماد  الله  را جایگزین نماد شیر وخورشید و شمشیرکردند. اصل هیجدهم قانون اساسی سال 1358 می گوید: «پرچم رسمی ایران به رنگهای سبز، سفید و سرخ با علامت مخصوص جمهوری اسلامی و شعار الله اکبر است.»

علامت جمهوری اسلامی درست در وسط رنگ سفید به رنگ سیاه یا قرمز نقش است. در ضلع زیرین رنگ سبز و ضلع بالای رنگ سرخ 22بار کلمه الله اکبر با حروف زاویه دار و با رنگ سفید پی در پی نوشته شده و علت 22 به خاطر روز 22 بهمن 1358 می باشد وکاملا بخش سفید رنگ را در بر گرفته است. رنگ سبز نشانه اعتقاد ما به اسلام، رنگ سفید نشانه علاقه ما به صلح و آرامش وسرخ استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی است.

گرداورنده: فاطمه چهاروطنی